Alle professionele boekenscanners zijn kwalitatief goed, dat is alvast een belangrijk punt. Maar behoudens de kwaliteit zijn er meer factoren om rekening mee te houden. Vóór de aanschaf van een boekenscanner is het goed om precies te weten wat er van de scanner wordt verwacht. Een goede voorbereiding voorkomt latere teleurstellingen. Onderstaand hebben we enkele belangrijke vragen op een rij gezet:
Dit zijn de meest essentiële vragen voor het kiezen van de juiste boekscanner. De vragen worden hieronder toegelicht.
Het digitaliseren van boeken, gebonden delen en kranten vergt meer expertise en zorg dan het scannen van bijvoorbeeld documenten of tijdschriften. Het meest kwetsbare deel van een boek is de rug en in het geval van oude boeken ook het (broze) papier. Met een boekenscanner kunt u op een delicate manier uw boeken en kranten digitaliseren waarbij het boek/krant nauwelijks wordt belast. Dat geldt natuurlijk ook voor paperbacks, oude tijdschriften, oude collecties enzovoort. Gebonden delen blijven intact en worden gescand zoals ze worden gelezen, snel en zonder het boekwerk te beschadigen.
Boekenscanners zijn er in vele maten en prijsklassen. Welke boekscanner het meest geschikt is hangt af van wat ermee gescand gaat worden.
Wat wilt u scannen en wat is het grootste formaat dat moet worden gescand?
Iedere scanner heeft een eigen maximaal scanbereik. Als u weet welk formaat de scanner maximaal moet kunnen scannen, bijvoorbeeld A1, A2 of A3, dan kunt u gerichter zoeken. Maar ook het te scannen materiaal is van belang. Zijn het vlakke documenten en/of boeken? Wat is de maximale dikte van het boek? Niet alle scanners kunnen heel dikke boeken aan, dus let daar goed op.
Welke kwaliteit output wordt er verlangd?
Alle professionele scanners maken kwalitatief zeer goede scans vanaf 300 ppi. Het is goed om vooraf testscans te laten maken (eventueel met uw eigen materiaal) zodat u de kwaliteit kunt beoordelen.
Voor archiefdoeleinden is een kwaliteitsnorm in het leven geroepen om preservering van het erfgoed te waarborgen, de Metamorfoze norm. Metamorfoze heeft twee kwaliteitsniveaus: volledig (full) en light (meer informatie vindt u op deze pagina).
Wilt u een boekenwieg?
Voor het scannen van vlakke documenten volstaat een vlakke opnameplaat. Een boek scannen op een vlakke plaat kan, mits deze niet te dik is. Voor de meeste boeken is een boekenwieg bijzonder praktisch. Het boek wordt door de boekenwieg goed ondersteund en het zorgt ervoor dat de bovenzijde van het boek vlak blijft liggen. Bovendien zorgt een boekenwieg ervoor dat het boek minimaal wordt belast tijdens het scannen.
Met of zonder glasplaat?
Een glasplaat drukt de pagina's en bolling van de kneep van het boek plat zodat een mooi vlak beeld ontstaat voor het scannen. Het scanresultaat met glasplaat is daarom beter dan zonder. Het scannen zelf gaat wel minder snel omdat de glasplaat omhoog moet worden gebracht om de pagina om te kunnen slaan.
Wordt de scanner door uzelf/medewerkers bediend of is de scanner voor publiek gebruik?
Alle boekscanners zijn voorzien van capture software. Indien de scanner voor publiek gebruik is moet de software eenvoudig en intuïtief zijn zodat echt iedereen met de scanner kan werken. Voor eigen gebruik/medewerkers kan meer geavanceerde software worden gebruikt. De boekscannersoftware van Book2net bijvoorbeeld gebruikt beide in één; uitgebreide software voor vaste operators waarvan een deel beschikbaar kan worden gemaakt voor publiek gebruik door het aan- of uitzetten van buttons, geheel naar wens.
Wat is het budget?
Het is goed om u van tevoren te oriënteren welke scanners er zijn voor de toepassing die u voor ogen heeft. Wat is er mogelijk en wat is er uiteindelijk maximaal haalbaar binnen het beschikbare budget? Laat de leverancier met u meedenken!
Boekscanners zijn onder te verdelen in lijnscanners en one-shotscanners.
Bij een lijnscanner hangt de camerakop vlak boven het te scannen boek (of document) en beweegt tijdens het scannen heen en weer over het boek. In de camerakop zit één rij lichtgevoelige pixels. Het beeld wordt lijn voor lijn opgebouwd. De camera maakt van het boek als het ware vele digitale plakjes op zeer hoge snelheid. De uitlijning en timing van de scanner is van cruciaal belang voor het uiteindelijke resultaat.
Zoals de naam al zegt maakt de camera van een one-shot scanner in één keer een scan van het boek of document. De camerakop hangt hoger zodat het hele boek goed in beeld is. Omdat niet ieder boek dezelfde dikte heeft, zal de focus moeten worden aangepast. Voor het scherpstellen van het beeld moet de afstand tussen het boek en de camera worden vergroot of verkleind. Bij de ene scanner kan de camera in hoogte worden versteld bij de andere scanner zit de camera op een vast punt en beweegt het boek (de boekenwieg) zich richting de camera.
Beide typen scanners maken kwalitatief zeer goede scans. Bij lijnscanners duurt het langer om een scan te voltooien omdat het digitale beeld langzaam wordt opgebouwd, dus 'meters maken' gaat niet. Met een one-shot scanner wordt met één klik een scan gemaakt, dus kan er sneller worden gewerkt.
DIN formaat & afmetingWat is het grootste formaat dat u wilt scannen?
A0 = 841 x 1189 mm
A1 = 594 x 841 mm
A2 = 420 x 594 mm
A3 = 297 x 420 mm
A4 = 210 x 297 mm
A5 = 105 x 148 mm
Archieven in Nederland hebben kostbare collecties boeken, kaarten, registers en gebonden delen. Om deze collecties digitaal ter beschikking te kunnen stellen aan een breed publiek, wordt er op grote schaal gescand. De kwaliteit van scannen is cruciaal voor het behoud van de informatie, ook voor langere tijd. Om preservering te waarborgen heeft het Ministerie van Kunst, Cultuur en Wetenschap een programma opgericht, genaamd Metamorfoze. Metamorfoze is een Nationaal Programma voor het behoud van het papieren erfgoed en is ondergebracht bij de Koninklijke Bibliotheek. Hier zijn de richtlijnen te vinden voor het digitaliseren van het papieren erfgoed en het behouden van de digitale informatie.
Indien u in Metamorfoze-kwaliteit wilt scannen, vraag de leverancier of de boekenscanner die kwaliteit kan leveren en vraag om testscans.
Wij helpen u graag!
U kunt contact met ons opnemen door te bellen naar: 0348 - 41 99 44
of mail naar: info@avas.nl
